Heb je ooit een collega gehad die in de ene situatie ontzettend energiek en spraakzaam was, maar in een andere setting juist analytisch en terughoudend? Of iemand die normaal gesproken meegaand en ondersteunend is, maar ineens heel resultaatgericht kan zijn als er een deadline nadert?

De meeste mensen hebben niet één uitgesproken gedragsstijl, maar een combinatie van stijlen. Dit betekent dat hun manier van werken, communiceren en reageren op situaties kan variëren, afhankelijk van de context.

Door te begrijpen hoe deze combinaties werken, kun je beter inspelen op de dynamiek in je team, misverstanden voorkomen en effectiever samenwerken. Hier volgen vijf inzichten over DISC-stijl combinaties

Soms hoor je mensen zeggen: “Hij is een typische D”, maar dit is alleen waar als die stijl boven de 4-5 punten ligt. In de praktijk hebben de meeste mensen twee of meer hoge stijlen (in het gebied van +2 en hoger duidelijk merkbaar) die samen hun gedrag bepalen.

Deze combinaties kunnen worden onderverdeeld in drie groepen:

• Natuurlijke combinaties, waarbij stijlen goed op elkaar aansluiten
• Complementaire combinaties, die verschillende maar aanvullende kenmerken hebben
• Tegenovergestelde combinaties, waarbij stijlen totaal verschillend zijn en zich in wisselende situaties anders uiten

Sommige stijlen sluiten van nature goed op elkaar aan. Dit zijn combinaties waarbij de gedragsfactoren elkaar versterken.

Een combinatie van D en I of I en D leidt tot een energieke, directe en resultaatgerichte communicatiestijl. Deze mensen zijn snel, zelfverzekerd en expressief. Ze houden van controle over hun werk en hun omgeving en kunnen zowel overtuigend als charismatisch zijn. Ze willen zowel succes als erkenning.

Aan de andere kant van het spectrum vinden we de combinatie C en S of S en C. Dit zijn rustige, analytische en gestructureerde mensen. Ze nemen de tijd om over dingen na te denken en lossen problemen methodisch op. Ze zijn geduldig en nauwkeurig en geven de voorkeur aan een stabiele werkomgeving zonder al te veel plotselinge veranderingen.

Andere combinaties komen voort uit gedeelde maar licht verschillende eigenschappen.

Een D en C combinatie betekent dat iemand vooral taakgericht is. Deze mensen werken efficiënt, zijn analytisch en sceptisch en laten zich niet snel beïnvloeden door emoties. Ze kunnen direct en confronterend zijn en houden van structuur. Het zijn vaak zelfstandige werkers die zich niet laten afleiden door sociale interactie.

De I en S combinatie is juist het tegenovergestelde: mensgericht. Dit zijn de warmste en meest ondersteunende collega’s. Ze zijn vriendelijk, sociaal en werken goed samen met anderen. Ze combineren het zelfvertrouwen van de I-stijl met de geduldige, zorgzame aard van de S-stijl. Hierdoor zijn ze uitstekende teamspelers die zowel inspirerend als betrouwbaar zijn.

Sommige combinaties zijn zeldzamer. Dit zijn de gedragsstijlen binnen een persoon die elkaar lijken tegen te spreken.

Dit kan ertoe leiden dat iemand in de ene situatie compleet anders overkomt dan in een andere setting.

Een D en S combinatie komt met mate voor. Dit zijn tegenovergestelde stijlen: de ene wil snelheid en controle, de andere wil stabiliteit en samenwerking. Iemand met deze combinatie kan zich in de ene situatie daadkrachtig en direct opstellen, terwijl hij of zij in een andere context juist rustig en afwachtend is.

Een I en C combinatie komt ook niet al te vaak voor en vormt ook zeker een uitdaging. Deze mensen kunnen uitbundig en spraakzaam zijn in een informele omgeving, maar ineens heel gereserveerd en kritisch in een professionele setting. In een sociale omgeving tonen ze hun I-kant, terwijl ze in formele of analytische situaties hun C-kant laten zien. Dit betekent dat ze soms moeilijk te peilen zijn voor collega’s.

Sommige mensen hebben niet twee, maar drie sterk aanwezige stijlen. Dit betekent dat hun gedrag afhankelijk is van de situatie en dat ze verschillende stijlen kunnen laten zien.

Om deze mensen beter te begrijpen, moet je kijken naar de stijl die ontbreekt. De laagste stijl bepaalt vaak hun zwakke punten.

Een DIS-combinatie heeft een lage C. Dit betekent dat deze mensen risico’s nemen, onafhankelijk zijn en niet van strikte regels houden. Ze kunnen daardoor zelfverzekerd overkomen terwijl ze niet altijd de juiste feiten op een rijtje hebben. Wel zijn ze harde werkers die vaak doorgaan tot ze hun doel bereikt hebben.

Een DIC-combinatie heeft een lage S. Dit zijn mensen die variatie en snelheid nodig hebben. Ze houden niet van stilstand en kunnen ongeduldig en rusteloos zijn. Relatie-details konden ook wel eens over het hoofd gezien worden.

Een DSC-combinatie heeft een lage I. Dit betekent dat ze vaak minder vertrouwen hebben in anderen en eerder gereserveerd zijn dan uitbundig en enthousiast. Ze komen soms afstandelijk over en geven de voorkeur aan analytisch denken boven sociale interactie.

Een ISC-combinatie heeft een lage D. Dit zijn vaak rustige, meegaande mensen die veel geduld hebben, maar moeite hebben om de leiding te nemen. Ze kunnen afwachtend en voorzichtig zijn en vermijden conflicten zoveel mogelijk. Maar als ze duidelijkheid hebben, echt duidelijkheid en vertrouwen voelen, dan gaan ze zo snel als een D om doelen te bereiken en weten de daarbij de mensen te inspireren (I), op waarde te schatten (S) en zijn ze goed geïnformeerd (C)!  Eigenlijk een D met een fluwelen handschoen.

Als je begrijpt welke combinaties van gedragsstijlen je collega’s hebben, kun je effectiever met hen samenwerken.

Werk je samen met iemand die zowel I als C hoog heeft? Verwacht dat hij of zij in sociale settings uitbundig is, maar in analytische taken juist kritisch en bedachtzaam.

Heb je een collega met een hoge D en S? Reken erop dat hij of zij zich in bepaalde situaties als een sterke leider gedraagt, maar in andere gevallen juist de rust bewaart.

Door te herkennen hoe deze combinaties werken, kun je effectiever communiceren, misverstanden voorkomen en een betere samenwerking creëren.

Denk eens aan je collega’s en probeer in te schatten welke combinaties je bij hen herkent. Zie je iemand die in meetings heel uitgesproken is, maar in één-op-één gesprekken rustiger? Of iemand die soms een echte leider lijkt, maar in andere situaties juist terughoudend is?

De volgende keer dat je merkt dat iemand zich anders gedraagt dan je gewend bent, kijk dan eens naar de situatie. Misschien past die collega zijn of haar gedrag aan op basis van de context.

Door je bewust te worden van hoe gedragsstijlen zich vermengen, kun je niet alleen je collega’s beter begrijpen, maar ook je eigen flexibiliteit in communicatie en samenwerking vergroten. En dat zorgt voor een prettigere en effectievere werkplek.